Sual: Lütfən, yemək və içməyin ədəb-ərkanını qeyd edin!
Cavab: Bu barədə hədis və rivayətlərdə çox sayda qaydalar nəql olunmuşdur. Aşağıda onlardan bəzisini qeyd edirik:
Yeməkdən əvvəl və sonra əlləri yumaq və dəsmalla qurulamaq.
Süfrə sahibinin hamıdan əvvəl başlaması və hamıdan sonra yeməkdən əl çəkməsi.
Yeməkdən əvvəl əlləri yuyarkən süfrə sahibinə növbə çatanadək sol tərəfində olanların əllərini yuması.
Yeməyə başlamadan əvvəl “Bismillah” demək. Əgər süfrədə müxtəlif nemətlər varsa, hər neməti yeyərkən hər birinə ayrıca “Bismillah” demək müstəhəbdir.
Sağ əllə, üç və daha çox barmaqla yemək. İki barmaqla yemək tərk olunsun.
Əgər süfrədə bir dəstə adam əyləşibsə, süfrədə qarşısında olan nemətlərdən yesin, başqalarının qabağına qoyulmuş xörəklərdən yeməsin.
Loxmaları kiçik götürsün, tələsik yeməsin, süfrə ətrafında uzun müddət əyləşsin və xörəyi çox çeynəsin.
Yeməkdən sonra Allaha həmd etmək.
Yeməkdən sonra dişləri təmizləmək. Amma reyhan, nar, xurma yarpağının lifi və qamış ilə dişlərini təmizləməsin.
Səhrada və çöllükdə olmadıqda süfrənin kənarına düşmüş xörək qırıntılarını yığıb yemək. Səhrada və çöllükdə olduqda isə xörək qırıntılarını heyvanlar və quşların yeməsi üçün tərk etmək müstəhəbdir.
Səhər va axşam yemək yesin və onların arasında yeməyi tərk etsin.
Yeməkdən sonra arxası üstə uzanaraq sağ ayağı sol ayağın üstünə qoymaq.
Yeməyi duzla başlayıb, duzla da bitirmək.
Meyvəni yemədən əvvəl su ilə yumaq.
Tox qarına yeməmək.
Doyunca yeməmək.
Yemək yeyərkən insanların üzünə baxmamaq.
Xörəyi həddindən artıq isti olduğu halda yeməmək.
Yemək və ya içəcəyi üfürməmək.
Süfrəyə çörək qoyulduqdan sonra yemək üçün başqa qidanı gözləməmək.
Çörəyi bıçaqla kəsməmək.
Çörəyi qabın altına qoymamaq.
Sümük üzərində olan əti tamamilə təmizləyib yeməmək və üzərində (heyvanlar üçün) bir az ət saxlamaq.
Qabıqla yeyilən meyvə və tərəvəzin qabığını soymamaq.
Meyvəni tamamilə yemədən atmamaq.
Su içərkən bir dəfəyə deyil, soraraq içmək. Gündüz suyu ayaq üstə içmək. Amma geçə ayaq üstə deyil, oturaq halda içmək.
Su içmədən əvvəl “Bismillah” demək, qurtardıqda isə Allaha həmd-səna etmək. Suyu üç dəfəyə iştahla və ləzzətlə içmək.
Su içərkən İmam Hüseyni (ə) və əhli-beytini xatırlamaq və su içdikdən sonra qatillərinə lənət demək.
Çox su içməmək.
Yağlı yeməkdən birbaşa sonra su içməmək.
Qabın çartlaq yerindən və qulp tərəfindən su içməmək.
Sol əllə su içməmək.